- Szczegóły
- ProCarpathia
- Kategoria: Aktualności
- Utworzono: 03 lipiec 2017
Dawna parafialna cerkiew greckokatolicka św. Dymitra we wsi Piątkowa (gm. Dubiecko, Podkarpackie) stoi od lat opuszczona. Wzniesiono ją prawdopodobnie w 1732 r. (tę datę wycięto na napisie wyrytym na nadprożu głównego portalu) w pobliżu potoku Jawornik, tuż pod lasem.
Analiza cech architektonicznych pozwala na hipotezę, że jest znacznie starsza, a data wskazuje jedynie na czas przebudowy cerkwi. Po wysiedleniu ludności ukraińskiej w 1947 r. nie użytkowana. Całe wyposażenie skradziono. Restaurowana i częściowo rekonstruowana w latach 1958–1961, znów w 1968 r. i w latach 90. XX w. W 2006 r. z inicjatywy i na koszt francuskiego Stowarzyszenia „Gonty w Polsce” zabezpieczono elementy konstrukcyjne dachu oraz wymieniono skorodowaną podwalinę i belki zrębu ścian sanktuarium.
Minęła dekada i nieużytkowana świątynia znów pilnie wymagała remontu. W tym roku użytkownik obiektu - Stowarzyszenie Dziedzictwo Mniejszości Karpackich – otrzymał dotację od Podkarpackiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na zabezpieczenie najbardziej zniszczonych elementów. Wymieniono kamienne fundamenty, dokonano restauracji ścian, wymieniono część zniszczonych belek - podwalin oraz większość zniszczonego gontu na kopułach, na ścianach bocznych.
Nawa, sanktuarium i babiniec dawnej cerkwi kryte są ośmiopolowymi kopułami, osadzonymi na ośmiobocznych cylindrach. Na nich cebulaste hełmy z połaciami gontowymi, zwieńczone ślepymi latarniami. Cerkiew na zewnątrz otoczona wydatnym okapem, wspartym na kamiennych słupach, otynkowanych zaprawą wapienną.
Świątynia należy do nielicznie zachowanych na terenie płd.-wsch. Polski, trójdzielnych cerkwi kopułowych.
