Po blisko roku od rozpoczęcia prac konserwatorskich przy Pomnika Nieznanego Żołnierza w Horyńcu-Zdroju w czwartek, 27 kwietnia br., dokonano jego pełnego montażu wraz z wmurowaniem kapsuły czasu. W środę, 3 maja br., nastąpiło oficjalne odsłonięcie Pomnika Niepodległości wzniesionego ku czci żołnierzy poległych w wojnie polsko-ukraińskiej.

 

Autorem pomnika, stojącego w kwaterze wojennej na skraju cmentarza w Horyńcu-Zdroju, jest najwybitniejszy bruśnieński kamieniarz i rzeźbiarz Grzegorz Kuźniewicz (1871-1948). Wykonany został on w 1928 r. z piaskowca wapiennego wydobywanego w pobliskim Bruśnie Starym i przedstawia zrywającego się do lotu z cokołu-kolumny orła oraz siedzącego u podstawy żołnierza z karabinem. Na pomniku umieszczono napis: ZA WOLNOŚĆ ZIEMIĘ I OJCÓW WIARĘ ZA PAMIĄTKI NASZE NARODOWE KREW SIĘ POLAŁA W SZARE DNI GRUDNIOWE. POLEGŁYM – NARÓD 1928. Pomnik umieszczono na mogile sześciu żołnierzy poległych w Horyńcu i jego okolicach w grudniu 1918 r.

 

W kwietniu 2016 r. dotację w wysokości 25 tysięcy złotych na konserwację już mocno nadwyrężonego „zębem czasu” pomnika otrzymała Gmina Horyniec-Zdrój. W maju ubiegłego roku pod okiem dr hab. Janusza Smazy z Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i zarazem wiceprzewodniczącego Ogólnopolskiej Rady Konserwatorów Dzieł Sztuki zdemontowano rzeźbę żołnierza z horynieckiego pomnika. Została ona przewieziony do Warszawy, gdzie zajęli się nią fachowcy. W czasie tych prac w cokole pomnika - za rzeźbą - odnaleziono wmurowaną kapsułę czasu w postaci butelki z listem.

Zrekonstruowano brakujący fragment zwieńczenia kolumny oraz wiernie odtworzono nową rzeźbę orła wzbijającego się do lotu. Dotychczasowa - powstała po wojennych zniszczeniach pomnika - odbiegała znacznie od oryginału wykonanego ręką ukraińskiego rzeźbiarza Grzegorza Kuźniewicza. Nowego, kamiennego orła - jego autorem jest warszawski rzeźbiarz Antoni Buchholtz - w październiku 2016 r. umieszczono na cokole-kolumnie.

Po trwających blisko rok działaniach konserwatorskich pomnik historii będzie zbliżony wyglądem do oryginału sprzed blisko 90 lat.

fot. UG Horyniec-Zdrój, Wojciech Pysz/Wikipedia, Paweł Maksymiec WedStudio.fotografia.i.film, internet