Drukuj

W Przyborowie (gm. Czarna, powiat dębicki) znajdują się ruiny dworu zaprojektowanego w stylu zakopiańskim przez Stanisława Witkiewicza. Jego budowę – na zlecenie Mikołaja Reya (1866-1932) - ukończono w 1894 r.

Dwór składał się z parterowego, prostokątnego korpusu, opatrzonego na osi ryzalitem wejściowym oraz piętrowych, prostokątnych, ustawionych doń prostopadle skrzydeł bocznych. Całość nakrywały osobne dla każdej części, tak charakterystyczne dla góralszczyzny, strome dachy z okapami wysuniętymi przed lico murów. W dachu korpusu umieszczone zostały niewielkie lukarny doświetlające strych, zwieńczone tego samego kształtu daszkami. Ryzalit wejściowy, zamknięty trójkątnym szczytem, poprzedzał filarowy ganek nakryty dwuspadowym daszkiem. Córka Mikołaja Reya, Helena Jabłonowska (1895-1977), która wyszła za mąż za księcia Józefa Jabłonowskiego, była ostatnią właścicielką Przyborowa.

W 1944 r., w wyniku dekretu PKWN o reformie rolnej, majątek upaństwowiono. Dwór, zaadaptowany na potrzeby gospodarstwa ogrodniczego, w 1970 r. spłonął częściowo. Otaczający go park krajobrazowy, opadający dwoma tarasami w kierunku południowym, gdzie znajduje się staw, zachował jeszcze czytelne założenie. Ocalały liczne drzewa – pomniki przyrody. Widoczne są także resztki alei lipowej, prowadzącej w obręb zabudowań oraz podjazd z owalnym klombem.

Zdjęcia: www.spuscizna.org (przedwojenne), ze zbiorów Muzeum Szkolnego I LO w Dębicy (stan zniszczeń po II wojnie światowej) i Arkadiusz S. Więch (współczesne)