Aktualności

Drewniany kościół z Rzochowa z 1843 r. w 2003 r. pieczołowicie rozebrano na deski i belki, przeniesiono do skansenu w Kolbuszowej i tam złożono, przy okazji odkrywając XIX-wieczne malowidła na płótnach.

Parafia w Rzochowie (dawne miasto, od 1 stycznia 1985 r. osiedle Mielca) powstała na początku lat 80. XIV w. prawdopodobnie z fundacji Leliwitów Tarnowskich. Pierwszy kościół parafialny miał powstać pomiędzy 1374 a 1431 r. z fundacji ówczesnego właściciela miasta Jana Tarnowskiego, kasztelana sandomierskiego. Druga data wydaje się bardziej wiarygodna – z 1431 r. pochodzi dokument wydany przez Zbigniewa Oleśnickiego, biskupa krakowskiego, mówiący o włączeniu do parafii w Rzochowie nowo lokowanej wsi o nazwie Ocieka.

Kościół od początku nosił wezwanie św. Marka Ewangelisty. W 1515 r. został podniesiony do rangi probostwa i otrzymał sześciu kapłanów pomagających w duszpasterstwie i zapewne w rozwoju oświaty. W latach 60. XVI w. Rzochów stał się ośrodkiem ruchu reformacyjnego. Jan Amor Tarnowski, dziedzic Rzochowa, Książnic i Kolbuszowej, w latach 1561–1572 świątynię zamienił na zbór kalwiński, w którym nabożeństwa odprawiał pastor Jan z Koprzywnicy. Rekatolizacja nastąpiła za czasów Stanisława Tarnowskiego.

W 1820 r. świątynię strawił ogień. Nową, wybudowaną na jej miejscu, zabrała (wraz z plebanią i cmentarzem) wielka powódź w nocy z 23 na 24 września 1839 r. W 1843 r. postawiono świątynię, która służyła parafianom do 2003 r. W maju 2008 r. przekazano ją z całym wyposażeniem i dzwonnicą na własność Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej. W czerwcu 2010 r. zabytkowy zespół rozebrano i przeniesiono do skansenu, gdzie po poddaniu renowacji został na nowo postawiony.

Podczas demontażu odkryto XIX-wieczne malowidła na płótnach, którymi wyłożone było wnętrze kościoła (około 750 m2). Są to iluzjonistyczne malowidła przedstawiające kamienną ścianę z architektonicznymi detalami oraz z wizerunkami Ewangelistów i Apostołów na konsolach. Dodatkowo w prezbiterium, za ołtarzem głównym, ozdobna malowana kotara. Na deskach stropu odkryto malowidło przedstawiające Trójcę Świętą.

7 czerwca 2014 r. odbyła się uroczystość poświęcenia odnowionego kościoła koncelebrowana przez biskupa rzeszowskiego Jana Wątrobę. Od czasu do czasu odprawiane są w nim msze święte w rycie trydenckim.

Osiem lat trwał prace konserwatorskie nad przywrócenie pierwotnego wyglądu ołtarza głównego w kościele św. Marii Magdaleny i Matki Bożej Niepokalanej oo. franciszkanów w Przemyślu. Tak długi ich czas związany był ze skalą działań, ale i z szukaniem pieniędzy na remont, który kosztował ponad milion złotych.

Ołtarz główny jest najwybitniejszym dziełem artystycznym miasta. Zaprojektowany został przez lwowskiego snycerza i królewskiego architekta Piotra Polejowskiego (1734-1776), a w jego budowie pomagali mu jego bracia Jan i Maciej. Centralnym elementem ołtarza jest cudowny obraz Matki Bożej Niepokalanej z przełomu XVI/XVII w. Nad nim umieszczono obraz „Śmierć św. Marii Magdaleny”. W ołtarzu znajdują cztery duże rokokowe rzeźby wykonane przez lwowianina Antoniego Osińskiego: św. Piotra, św. Pawła, bł. Jana Dunsa Szkota i bł. Idziego z Asyżu oraz figury kobiece, alegorie Wiary i Nadziei. W bocznych ścianach ołtarza wiszą obrazy „Modlitwa św. Franciszka” oraz „Bł. Jakub Strzemię Adorujący Najświętszy Sakrament”.

Z uwagi na wyjątkową wartość artystyczną dzieła środki na jego konserwację wyłożyło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz samorząd województwa, Wojewódzki Podkarpacki Konserwator Zabytków i samorząd Przemyśla.

fot. Marek Cynkar (1), Krzysztof Zieliński (3) - zdjęcia ołtarz po i przed konseracją oraz elewacja kościoła franciszkanów w Przemyślu

Źródło: www.radio.rzeszow.pl

We wsi Orelec (gm. Olszanica) przetrwała dawna filialna cerkiew greckokatolicka Zaśnięcia św. Anny. Usytuowana jest na niewielkim wzgórzu w centrum wsi, otoczona drzewami z pomnikowym ok. 300-letnim dębem.

Ta drewniana świątynia powstała w 1759 r. (według innych źródeł 1740 r.). Po 1947 r. była nieużytkowana kultowo, służyła jako magazyn szyszek dla leśnictwa. W 1967 r. przejęta przez rzymskokatolicką parafię w Uhercach, od 1975 r. w parafii w Bóbrce. Podczas remontu w 1985 r. usunięto okalające budowlę soboty - widoczne na archiwalnych zdjęciach. Po wybudowaniu nowego kościoła w 2009 r. stoi opuszczona.

Od 2015 r. prace przywracające świątyni XVIII-wieczny wygląd oraz jej renowację prowadzi Konsorcjum „Renovator” z Radymna. Zabezpieczono już fundamenty cerkwi, wymieniono zniszczone przez czas podwaliny. W 2016 r. - mimo niedużej dotacji na prace renowacyjne w wysokości 50 tys. zł – odtworzono w narożach budowli rysie, na których spoczną rekonstruowane daszki pulpitowe. W pracowni odnowiono także oryginalne, drewniane ramy okienne.

fot. Henryk Madejowski, Stanisław Orłowski i Janusz Demkowicz 

Obraz Seweryna Bieszczada „W karczmie” z 1885 r. wykonany w technice olejnej na płótnie o wymiarach 66 x 95,5 cm. w zbiorach Muzeum Podkarpackiego w Krośnie.

Został namalowany przez artystę w czasie kiedy mieszkał w Krakowie. Płótno przedstawia scenę bójki rozgrywającą się w karczmie z nagromadzeniem licznych wątków ikonograficznych. Doskonała kolorystyka obrazu, wirtuozeria warsztatowa artysty, a także bardzo dobry stan zachowania tworzy wspaniałe dzieło sztuki, którym Muzeum może się poszczycić. Seweryn Bieszczad był mistrzem w przedstawianiu scen rodzajowych, do których tematów dostarczało mu życie codzienne obserwowane w dawnej Galicji. To wysokiej klasy dzieło sztuki, przepełnione szczegółami doskonale współgra z innymi płótnami twórców malarstwa polskiego z przełomu XIX i XX wieku, prezentowanymi na wystawie stałej Muzeum.

Zakup obrazu był możliwy dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

(fot. MPK)

O taki odkryciu marzy każdy historyk sztuki, do takiej pracy wzdycha każdy konserwator zabytków. Taki był właśnie los dwóch rzeźb, na które natrafiono podczas przeglądu i inspekcji strychów kościoła w Rakszawie w 2012 r. Mimo grubej warstwy kurzu i brudu już wtedy wzbudziły zainteresowanie, gdyż obydwie ikonograficznie i stylistycznie najbliższe były plastyce średniowiecznej.

Jedna z rzeźb to św. Anna Samotrzecia. Druga to Matka Boża z Dzieciątkiem reprezentująca typ tzw. Niewiasty Apokaliptycznej, opisanej w Apokalipsie św. Jana, w której Maria przedstawiana jest z Dzieciątkiem na ręku, w glorii promienistej, stojąca na półksiężycu. Figury posiadają kilka charakterystycznych cech, mimo tego nie udało się jak na razie znaleźć bliskiej im analogii. Wstępnie można datować je na lata 1540-1560.

Konserwatorzy zabytków Elżbieta i Piotr Bakunowie przeprowadzili z sukcesem długotrwały proces przywracania tych późnogotyckich rzeźb - w Pracowni Konserwacji Malarstwa i Rzeźby ARTIFICIUM w Rzeszowie - do stanu pierwotnego. W 2016 r. trafiły do depozytu Muzeum Archidiecezjalnego w Przemyślu, na czas budowy i wykończenia kaplicy w Rakszawie, gdzie docelowo znajdą swoje miejsce. Można je do połowy 2017 r. obejrzeć w ekspozycji w Przemyślu.

turystyka smaki zielone eprocarpathia