Aktualności

Grupa miłośników Beskidu Niskiego od 2012 r. prowadzi odbudowę zrujnowanej dzwonnicy przy niezachowanej drewnianej cerkwi greckokatolickiej w dawnej łemkowskiej wsi Polany Surowiczne (gm. Jaśliska), której mieszkańcy zostali wysiedleni po II wojnie światowej.

Przez pierwsze dwa lata ratowali mury, które były już pozbawione wszelkiej zaprawy, a ich wieńce rozsadzały dorodne drzewa. Prace prowadzili wyłącznie społecznie, organizując się poprzez kontakty osobiste oraz promocję projektu m.in. na Facebooku. W 2014 r. zakończyli pierwszy etap działań przykrywając dzwonnicę prowizorycznym dachem. Koszty materiałów i niezbędnych usług specjalistycznych przekroczyły 20 tys. zł, które zostały w całości pozyskane podczas społecznych zbiórek.

W 2015 r. rozpoczęli drugi etap działań, których celem było przywrócenie dzwonnicy oryginalnego dach-hełmu. W lipcu 2018 r. rozpoczęły się prace budowlane. Ale tutaj potrzebne już były usługi fachowców oraz materiały (m.in. drewno i blacha). Koszt całości to 40 tys. zł., z których zebrali nieco ponad połowę  sumy. O brakujące 15 tys. zł wystąpili do portalu crowdfundingowgo Wspieram.to  licząc na ofiarność społeczną. Zasada była prosta: otrzymają kwotę pod warunkiem, że projekt osiągnie przynajmniej 100% założonego celu. Jeśli zabraknie złotówki – nie dostaną nic. I udało się, na trzy dni przed końcem zbiórki kwota 15 000 zł była już „uciułana”. W 2018 r. „słowo stało się ciałem” - na dzwonnicy w Polanach Surowicznych pojawiła się nowa konstrukcja hełmu. 21 lipca br. zakończony został trzytygodniowy remont. Oszalowano izbicę oraz pokryto blachą dach. Prace blacharskie wykonała w sposób profesjonalny firma P. Romana Drąga z Długiego k. Jedlicz. Tym samym po ponad 7 latach została zakończona praca przy odbudowie dzwonnicy. Na zewnątrz pozostała jedynie obróbka okienek w izbicy, mamy nadzieję wykonać ją jeszcze w tym roku.

Na przyszły rok 2020 zaplanowano  budowę konstrukcji pod zawieszenie dzwonu i jego montaż.

Szczegółowe portfolio projektu jest dostępne pod adresem:

http://www.polanysurowiczne.waw.pl/Pliki/PortfolioPolanySurowiczneDzwonnica.pdf

W tym roku na ratowanie zabytków na terenie naszego województwa zarząd województwa podkarpackiego przeznaczył kwotę 4 mln 560 tys. zł.

Dotację na renowację i konserwację zabytków przyznano w sumie 118 podmiotom. Znaczna ich część to obiekty kultu religijnego m.in: Kalwaria Pacławska, Archikatedra Przemyska, kościół św. Antoniego z Padwy Franciszkanie-Reformacji w Przemyślu, kościół św. Wawrzyńca w Radymnie, kościół NSJ w Walawie, kościół św. Mikołaja w Równym, kościół w Lipie, kościół w Krasiczynie, kościół w Kosienicach, kościół w Jaworniku Polskim, klasztory Dominikanów, sióstr Benedyktynek i sióstr Niepokalanek w Jarosławiu, Kolegiata Jarosławska oraz kościoły w Chłopicach, Bachórcu i Babicach.

Dotację otrzymały również gminy i organizacje pozarządowe, m.in. miasto Przemyśl na remont elewacji budynku 1 LO, Związek Gmin Fortecznych Twierdzy Przemyśl na Fort W I „Salis Soglio”, gminy: Lubaczów, Horyniec-Zdrój, Iwierzyce, Miejsce Piastowe, Wielkie Oczy oraz Zagórz. Caritas Archidiecezji Przemyskiej dzięki dotacji przeprowadzi remont elewacji i stolarki w budynku przy ul. Słowackiego 85 w Przemyślu, a Fundacja „Wzrastanie” rozpocznie restaurację zabytkowego budynku Belwederu w Przeworsku na ośrodek dla osób niepełnosprawnych.

Na zdjęciu jedna z obdarowanych dotacją świątyń w Kalwarii Pacławskiej.

Perła architektury barkowej – pałac Czartoryskich w Sieniawie – czeka cierpliwie na koniec ustaleń międzyresortowych dotyczące własności majątku. Na razie całością zespołu pałacowo-parkowego zarządza rzeszowski oddział Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.

Pierwszą rezydencję o charakterze obronnym w Sieniawie wybudował hetman wielki koronny Adam Mikołaj Sieniawski na początku XVIII wieku. Wzniesioną w parku w latach 1718–1720 pomarańczarnię, po przebudowie, zaczęto nazywać pałacem letnim. Obecny wygląd zabytek uzyskał podczas przebudowy w latach 1881–1883 dokonanej przez Czartoryskich. Nad obydwoma skrzydłami dobudowane piętra i pałac uzyskał zachowany do dziś wygląd i późnobarokowy charakter.

Po II wojnie światowej obiekt stał opuszczony, był okradany, niszczał. Straż pożarna ćwiczyła na nim gaszenie pożarów. Dopiero nowy właściciel, przedsiębiorstwo „Igloopol” odbudowało w latach 80. XX wieku konstrukcję pałacu, a także pozostałe budowle wchodzące w skład zespołu. Dekadę później pałac stał się własnością Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, która doprowadziła pałac i otaczający go park oraz budynki towarzyszące do obecnego stanu. W grudniu 2016 r. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego kupiło za 100 mln euro Zbiory Czartoryskich w Krakowie od Fundacji Książąt Czartoryskich. Transakcja ta objęła również roszczenia Fundacji wobec dóbr kultury, które zostały przejęte w wyniku powojennej nacjonalizacji, jak zespół pałacowo-parkowy w Sieniawie (wyceniony w umowie na ponad 22 mln zł).

Tak więc właścicielem zabytkowej nieruchomości jest nadal Skarb Państwa, ale na mocy umowy z Fundacją zakupu dokonało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Z kolei zespołem w Sieniawie zarządza rzeszowski oddział Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (spadkobierca w prostej linii AWRSP). Jesienią ubiegłego roku pałac w Sieniawie opuścił ostatni jego dzierżawca i od ponad roku zabytkowy obiekt nie ma czynnego użytkownika, do tej pory pełnił on funkcje konferencyjno-hotelowe, częściej domu weselnego. Jeszcze przed sezonem zimowym ostatecznie ma zostać ustalony prawny właściciel-zarządca wiekowego kompleksu. W najbliższym czasie będzie on wymagał kosztownych prac remontowych, tym bardziej że ostatnie przeprowadzono w nim 20 lat temu.

 

Juliusz Kossak, Pałac Czartoryskich w Sieniawie, 1873 r., Zbiory Czartoryskich, Kraków (fot. WikiCom)

Podkarpacka Fundacja Ochrony Zabytków OPOKA zaprasza wolontariuszy do udziału w corocznych pracach renowatorskich przy obiektach Parku Miniatur w Myczkowcach w dniach 30 i 31 sierpień br. (piątek i sobota) w godz. 9.00-16.00.

Zapewniamy materiały, sprzęt, fachowe doradztwo, nadzór oraz smaczną obiadokolację. Mile widziane osoby, którym nie obce są prace malarskie. Kontakt: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. oraz sms  +48 509 861 453. Dla wolontariuszy wydany będzie również certyfikat dotyczący wykonywanych prac.

Na dniach rozpoczęte zostaną prace remontowo-konserwatorskie bramy fortecznej Fortu I Salis Soglio w Siedliskach k. Przemyśla.

Fort W I Salis Soglio to fort artyleryjski Twierdzy Przemyśl, który powstał w latach 1882-1886 według projektu szwajcarskiego inżyniera Daniela Salis-Soglio. Został częściowo wysadzony w powietrze w czasie kapitulacji Twierdzy w 1915 r., proces rozbiórki trwał także po 1945. Obecnie uchodzi za jeden z lepiej zachowanych fortów w całej Twierdzy Przemyśl. Właśnie oryginalna, ceglana brama wjazdowa, przez którą wchodzi się na dziedziniec szyjowy fortu doczeka się remontu dzięki dotacji udzielonej Związkowi Gmin Fortecznych Twierdzy Przemyśl.

W ramach prac przewidziano zabezpieczenie i wzmocnienie uszkodzeń konstrukcji zabytkowej bramy wjazdowej, zabezpieczenie oraz prace konserwatorskie przy zabytkowych murach oporowych prawego dziedzińca, a także zabezpieczenie i wzmocnienie uszkodzeń konstrukcji murów przy schodach na część bojową z prawego dziedzińca.

Wartość całego projektu to 92 764,47 zł z czego 50 tys. to dotacja od Podkarpackiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, a 20 tys. zł. od Marszałka Województwa Podkarpackiego. Wszystkie prace przeprowadzi Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe Orion z Przemyśla, a termin ich zakończenia zaplanowano na 15 października br.

fot. KZ (2), arch. WikiCom

turystyka smaki zielone eprocarpathia