- Szczegóły
- ProCarpathia
- Kategoria: Aktualności
Dziegieć - naturalna smoła drzewna - to brunatno-czarna ciecz o charakterystycznym zapachu i gęstej, smolistej konsystencji. Powstaje w wyniku suchej destylacji drewna - w temp. 400-1000 stopni C. Dawniej wytwarzany był przez rozpalanie ognia w dołach ziemnych, w których wcześniej układano stosy drewna, uszczelnione darnią, mchem, gliną i obsypane ziemią. Konstrukcje te zwano smolarniami lub mieleszami. Proces wytapiania dziegciu trwa szereg godzin, a powstała substancja spływa do glinianego naczynia umieszczonego na dnie dołu. Umiejętność produkcji dziegciu była pilnie strzeżoną tajemnicą. Obecnie suchą destylację przeprowadza się w retortach.
Znane są jego właściwości aseptyczne i bakteriobójcze, ale kiedyś chętnie korzystano z niego także przy zabezpieczaniu drewniana. Tę tradycję w Podkarpackiem odnawia Konsorcjum RENOWATOR z Radymna, które korzystało z tego preparatu w czasie prac remontowych w drewnianych świątyniach, m.in. przy konserwacji podwalin kościoła w Łękach Górnych czy cerkwi w Orelcu (fot. nr 1).
- Będąc w Norwegii w 2010 r., w ramach programu „Skarby w drewnie ukryte”, zauważyłem że zastosowany przy konserwacji drewnianych kościołów dziegieć przedłużył ich żywotność nawet o 700 lat. A stan zachowania tych wiekowych materiałów nie budzi żadnych zastrzeżeń - mówi Henryk Madejowski, reprezentujący Konsorcjum.
- Szczegóły
- ProCarpathia
- Kategoria: Aktualności
Już ponad 2,2 mln zł (1,8 mln zł dotacji unijnej, pozostała część to środki własne parafii) kosztował remont generalny zabytkowego kościoła Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Lesku. Po renowacji świątyni, dzwonnicy i zabudowań przyległych nadszedł czas na odnowienie otaczającego zespół kamienno-ceglany muru.
Prace remontowe w leskim kościele trwają od 2009 r. Przez te lata wykonano m.in. remont ścian zewnętrznych kościoła i dzwonnicy, wymieniono częściowo więźbę dachową i jej pokrycie. Pracom konserwatorskim poddawane są także elementy wyposażenia ruchomego. Aktualnie wzmacniany jest mur kościelny od strony ul. Kościuszki (jego początki sięgają 1550 r.), który kiedyś pełnił również funkcję muru obronnego.
Kościół parafialny pod pierwotnym wezwaniem św. Michała - najstarsza świątynia na terenie Bieszczadów - został wzniesiony z kamienia i cegły w 1539 r. przez Piotra Kmitę. Z tego okresu zachował się gotycki zrąb podpartych skarpami murów jednonawowego kościoła. W czasie potopu szwedzkiego spłonął dach i ograbiono wnętrze. Jakub Jaworski w 1759 r. ufundował barokowe wyposażenie. W 1889 r. dokonano znacznej przebudowy: nad kruchtą wzniesiono neogotycką wieżę, a kościół pokryto blachą (pierwotnie był kryty gontem).
Wyposażenie kościoła jest w większości barokowe, utrzymane w złocisto-czarnym kolorze. W latach 1937-1938 wnętrze fary ozdobił słynny lwowski artysta prof. Jan Henryk Rosen, autor m.in. malowidła ścienne w kaplicy w Castel Gandolfo.
Od strony wschodniej wznosi się wolnostojąca barokowa, murowana dzwonnica z lat 1725-1765 r.
Podziemia świątyni kryją niedostępne krypty grobowe, w których spoczywa m.in. rotmistrz Franciszek Pułaski, konfederat barski, brat stryjeczny Kazimierza Pułaskiego. Ich zabezpieczenie będzie zapewne ostatnim etapem renowacji zabytkowej budowli.
(zdjęcia z różnych etapów prac remontowych)
- Szczegóły
- ProCarpathia
- Kategoria: Aktualności
Arboretum i Zakład Fizjografii w Bolestraszycach – położone w odległości 7 km na płn.-wsch. od Przemyśla – to instytucja kultury województwa podkarpackiego. Zarządza chronionym areałem – w trzech częściach – o całkowitym obszarze ponad 308 hektarów, w tym także Muzeum Przyrodniczym mieszczącym się na parterze dawnego dworu Piotra Michałowskiego, wybitnego polskiego malarza dobry romantyzmu. Od lat łączy ono skutecznie ochronę przyrody (w kolekcjach m.in. dendrologicznej, pomologicznej, roślin wodnych, bagiennych, rzadkich, zagrożonych, ginących i chronionych we florze polskiej, roślin z rodziny wrzosowatych oraz szklarniowych, użytkowych i biblijnych) za ratowaniem drewnianej, zabytkowej architektury świeckiej.
Oto dwa przykłady udanych transferów (kolejne w planach):
• Drewniana stodoła pochodząca z przełomu XIX i XX wieku, podlega ochronie konserwatorskiej. W 1994 r. została przeniesiona na teren Arboretum z Cieszanowa, z przeznaczeniem na cele edukacyjno-wystawiennicze. Budynek jest obiektem parterowym, niepodpiwniczonym, o konstrukcji drewnianej, przykryty dachem czterospadowym częściowo pokryty gontem pojedynczym. Wewnątrz obiektu są dwa przepierzenia wydzielające w budynku trzy części. Do stodoły prowadzą wrota dwuskrzydłowe rozwierane.
• Dom stał wcześniej w Kalwarii Pacławskiej pod nr 66, wybudowany prawdopodobnie w 1880 r., służył jako mieszkanie i schronienie dla inwentarza. Podlega ochronie konserwatorskiej. W 2014 r. został przeniesiony na teren Arboretum, ale bez części gospodarczej, z przeznaczeniem na cele wystawienniczo-dydaktyczne.
Budynek stanowi część unikalnego zespołu zabytkowych budynków w sąsiedztwie klasztoru w Kalwarii Pacławskiej, znanego celu pielgrzymek. Ze względu na tutejsze odpusty stawiano domy z podcieniami, wspartymi na słupach, które służyły jako kramy odpustowe. Strychy przeznaczono na noclegi dla pątników, a wiodły do nich ustawione na zewnątrz, bokiem do frontowej ściany, schody.
Parterowy, niepodpiwniczony budynek ma konstrukcję sumikowo-łątkową, a dach siodłowy z naczułkiem. Brak jest teraz ściany dzielącej budynek na dwie izby i oryginalnych belek stropowych. Przy krótszym boku budynku – podcienie utworzone przez trzy słupy podtrzymujące wysunięty dach.
• Budynek dawnej plebanii w Jodłowce wybudowano w 1922 r., a w 1934 r. poddano ją remontowi i przebudowie. Budynek założony jest na planie prostokąta, układ wnętrza dwutraktowy, czteroosiowy z trzema werandami. Oś poprzeczną budynku wydziela sień, z której prowadzi komunikacja do pomieszczeń. W bryle jest to budynek jednokondygnacyjny, nakryty dachem czterospadowym oraz z trzema werandami o dachach pulpitowych. Czeka na przenosiny na teren Bolestraszyc, co uwarunkowane jest otrzymaniem dotacji w postaci zatwierdzonego do realizacji projektu z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014 – 2020.
- Szczegóły
- ProCarpathia
- Kategoria: Aktualności
W czwartek, 1 czerwca br., w Muzeum Regionalnym w Stalowej Woli (ul Sandomierska 1) Rodzinny Dzień Dziecka - start o godz. 16.00. Wstęp wolny.
Muzeum zaprasza dzieci oraz całe rodziny na wspólne świętowanie Dnia Dziecka. Zainteresowanych czeka zwiedzanie wystawy, kreatywne warsztaty plastyczne, przedstawienie kukiełkowe, gry i zabawy, konkurs oraz smaczny poczęstunek.
W tym dniu Muzeum otwiera swoje podwoje dla klas szkolnych na darmowy udział w lekcjach i warsztatach na wystawie „Bóstwa i ofiary. Zwierzęta starożytnego Egiptu”, w godz. 10.00-14.00. Obowiązują wcześniejsze zapisy tel. +48 797 120 229.
W programie wystawy:
- „Bóstwa i ofiary. Zwierzęta starożytnego Egiptu”,
- „Stacja Rozwadów. Między Lwowem a Krakowem”.
Rodzinne zwiedzanie wystawy z przewodnikiem, zabawy na ekspozycji „Bóstwa i ofiary. Zwierzęta starożytnego Egiptu” (w godz. 16.00-17.00). Przedstawienie kukiełkowe „Zaczarowany las” w wykonaniu Teatru Lalek Pinokio (w godz. 17.00 -18.00).
Kreatywne warsztaty: Święte zwierzęta Egipcjan (w godz. 18.00 – 19.00). Egipcjanie ze szczególnym kultem traktowali zwierzęta. Ich postaci pojawiały się w sztuce, malarstwie i rzeźbie. Uczestnicy warsztatów utrwalą ich wizerunki w różnorodnych masach plastycznych, stworzą niewielkie rzeźby oraz amulety.
A ponad to konkurs na najładniejsze i najciekawsze przebranie za zwierzaka.
- Szczegóły
- ProCarpathia
- Kategoria: Aktualności
Po raz 21. Prezentacje Twórczości Ludowej Lasowiaków i Rzeszowiaków odbędą się w niedzielę, 4 czerwca br., w godz. 12.30-19.00 w Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej.
Prezentacje to cykliczne wydarzenie prezentujące tradycje związane z rzemiosłem i folklorem. Głównym tematem spotkania będą tradycyjne instrumenty strunowe, czyli skrzypce, basy i cymbały. Występują one na terenie województwa podkarpackiego już reliktowo. Podczas imprezy znawcy tematu przybliżą ich historię, budowę i sposób grania.
W programie są pokazy twórców ludowych (w godz. 12.30-17.00), w tym pokazy i warsztaty dotyczące budowy skrzypiec, basów oraz cymbałów. Na terenie parku etnograficznego zwiedzający spotkają wielu artystów i rzemieślników prezentujących swój warsztat pracy. Wśród dawnych chałup można będzie natknąć się na plecionkarza, pszczelarza, garncarza, zabawkarza, malarkę makatek, wycinkarkę, bibułkarkę, zielarkę czy rzeźbiarza. Na scenie zagrają zespoły regionalne, które zaprezentują tańce, pieśni i obrzędy ze swoich rodzinnych stron. Będą kapele „Trzcinicoki”, „Markowianie” i „Cmolaskie chłopoki”, a także zespół obrzędowy „Lasowiaczki” i młoda kapela Jana Cebuli. Podczas prezentacji i pokazów będzie się można posilić w szkole z Trzebosi i karczmie. Dla kolekcjonerów sztuki ludowej przygotowano kiermasz rękodzieła artystycznego.
Wstęp: 12 zł i 9 zł; bilet rodzinny: 34 zł; dzieci do 7 lat – wstęp bezpłatny
