- Szczegóły
- ProCarpathia
- Kategoria: Aktualności
Parafialny kościół rzymskokatolicki św. Stanisława i św. Wojciecha we wsi Poręby Dymarskie (gm. Cmolas) wzniesiono pierwotnie w… Cmolasie w latach 1656-1660. Kościół rozbudowano przed 1735 r., dodano wówczas wieżę. Po wybudowaniu nowego kościoła w Cmolasie dotychczasowy od 1961 r. był nieużywany. W 1977 r. podjęto decyzję o przeniesieniu go do pobliskiej wsi Poręby Dymarskie. W czasie prac rozbiórkowych w 1978 r. odkryto późnorenesansową polichromię z 1669 r.
Świątynia zachowała bogate wyposażenie ruchome: w prezbiterium polichromie figuralne (1669 r.), ołtarz główny (II poł. XVII w.) i dwa ołtarze boczne, drewniana chrzcielnica z pokrywą (XVII w.), ambona (XVIII w.) oraz dwa portale z nadprożami wyciętymi w kształcie oślego grzbietu.
Ciekawostką jest wizerunek diabła Tutivillusa z 1674 r. To jedyne przedstawienie tego diabła w Polsce. Siedzi pod amboną, założywszy nogę na nogę, z gotowym pergaminem do pisania i ptasim piórem w ręku. Na plecach ma skrzydełka, na głowie rogi, a z pyska bucha mu płomień. Za nim twarze potępionych dusz. Każdego, który nie uważa w czasie mszy i słabo się modli wpisze na swoją piekielną listę.
- Szczegóły
- ProCarpathia
- Kategoria: Aktualności
Podkreśla się rolę reformy rolnej PKWN w 1944 r., która spowodowała olbrzymią skalę zniszczeń majątków ziemskich i ich siedzib: dworów i pałaców. W Podkarpackiem tylko dwa dwory uchowały się – ze względu na nieduży areał – przed parcelacją ziemi i zniszczeniem. Jeden z nich leży we wsi Wydrna (gm. Dydnia). Dzięki sprzedaży większej części majątku (1903 r.) uniknął on przymusowej parcelacji, a skromny dworek Sękowskich do dzisiaj należy do potomków tej rodziny.
Parterowy murowany dworek został zbudowany w 1845 r. z inicjatywy Edwarda Sękowskiego. Przed wejściem znajduje się ganek wsparty na 4 kolumnach, nad nim facjatka z balkonikiem. Ok. 1890 r. dobudowano z cegły podpiwniczoną część zachodnią, a w 1920 r. podniesiono dach oraz przystosowano strych do potrzeb mieszkalnych. Wewnątrz dworku stropy są belkowane, a podłogi dębowe z desek ułożonych w kwadraty. Znajduje się tu komoda roboty kolbuszowskiej, a na ścianach wiszą obrazy oraz portrety ze zniszczonego dworu w Witryłowie.
21 lipca 1929 r. odwiedził Wydrną prezydent Ignacy Mościcki. Wizytując Małopolskę podczas objazdu dzielnicowego włączył on w swój program wizyt krótki wyjazd z Łańcuta do pobliskiej Wydrnej. Przybył tu, aby osobiście podziękować profesorowi chemii na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie Kazimierzowi Klingowi (którego rodzina zamieszkiwała w Wydrnej) za to, że zgodził się przenieść do Warszawy i objąć tam stanowisko dyrektora Instytutu Chemii. Okolicznościowa fotografia, zrobiona przed dworem przedstawia prezydenta RP w rozmowie z Kazimierzem Klingiem. Powyżej, w białym płaszczu, wojewoda lwowski, hr. Gołuchowski. W przyjęciu uczestniczyło ok. 70 osób – ziemiaństwo ziemi sanockiej.
(WikiCom)
- Szczegóły
- ProCarpathia
- Kategoria: Aktualności
Zespół pałacowy we wsi Żyznów (gm. Strzyżów). Kamienno-ceglany pałac zbudowany - na „resztkach” dworu wzmiankowanego w 1536 r. (zachowały się piwnice sklepione kolebkowo z połowy XVII w.) - dla Łempickich, którzy od 1847 r. byli właścicielami miejscowości. W II połowie XIX w. kolejna właścicielka Żyznowa Maria Straszewska, córka Hilarego Łempickiego, założyła wokół rezydencji park krajobrazowy ze stawem i wyspą. Przebudowany częściowo pod koniec XIX i na początku XX w. stracił wiele pierwotnych, klasycystycznych cech.
W 1917 r. właściciel dóbr hr. Witold Łoś sprzedał majątek Stanisławowi i Róży Bylickim. Po upaństwowieniu w 1944 r. pałac przeznaczono najpierw na szpital przeciwgruźliczy, następnie sanatorium. Od 1950 r. mieści się tu Państwowy Dom Dziecka, obiekt zarządzany przez starostwo strzyżowskie..
Budynek wzniesiony na planie wydłużonego prostokąta, nakryty prostym, czterospadowym dachem. Fasada z wgłębnym portykiem wspartym na ośmiu pełnych kolumnach, natomiast w elewacji ogrodowej portyk z tarasem stanowiącym przedłużenie ogrodu.
W sąsiedztwie zabudowania folwarczne, budynek administracyjny zwany Andrzejówką i rozległy sad nad rzeką. W parku pomniki przyrody, m.in. kilkusetletnie dęby oraz dwie aleje: kasztanowa i lipowa.
- Szczegóły
- ProCarpathia
- Kategoria: Aktualności
Rok 2018 to kolejny etap prac – prowadzonych przez Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział Bieszczadzki - związanych z ratowaniem dawnej greckokatolickiej cerkwi Narodzenia Bogurodzicy w Liskowatem (gm. Ustrzyki Dolne). Świątynię wzniesiono w1832 r., chociaż są opinie, że jest starsza, ponieważ jej konstrukcja charakterystyczna jest dla cerkwi budowanych w XVII w.
W poprzednich latach przeprowadzono roboty w obrębie dachu sanktuarium i nawy. Wymieniono zniszczone belki zrębu w kopule nawy i zdegradowane krokiewki. Namiotowy dach sanktuarium i nawy pokryto (podwójnie) nowym gontem. Zakonserwowano także krzyż wieńczący nawę.
W 2017 r. z powodu daleko posuniętej destrukcji wielu belek przykrycia babińca więźbę rozebrano, belki posegregowano, odrzucając nie nadające się do ponownego montażu. Dach namiotowy zrekonstruowano uzupełniając go o nowe brusy. Prowadzono także prace rekonstruujące węgły babińca i kaplicy nad nim. Te działania finansowane były przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
fot. Bogdan Augustyn
- Szczegóły
- ProCarpathia
- Kategoria: Aktualności
Kościół rzymskokatolicki św. Mikołaja we wsi Bączal Dolny (gm. Skołyszyn) wybudowano w 1667 r. z fundacji ówczesnego właściciela Bączala i okolicznych ziem, Jana Łętowskiego. Znajdowała się pod nim krypta pochodząca ze starszego, XIV-wiecznego kościoła. Zabytek rozebrany w latach 1974-1975 i ustawiony w Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku w 1984 r. Po przeniesieniu krypta została zasypana, zachowane w Bączalu Dolnym fundamenty kościoła ogrodzono.
Kościół stanowi typowy przykład małopolskiego kościoła. To duża, orientowana świątynia wzniesiona w tradycji gotyckiej z bali jodłowych ciosanych toporem, na kamiennej podmurówce, o charakterze obronnym. Posiada trójdzielną sylwetkę, zamknięte trójbocznie prezbiterium i nawę w konstrukcji zrębowej, zakrystię i skarbczyk oraz przyległą wieżę w konstrukcji słupowo-ramowej, ściany wzmocnione lisicami i dach jednokalenicowy, nad wieżą - namiotowy. Budowla otoczona jest podcieniami.
We wnętrze barokowy ołtarz główny z obrazem św. Walentego z XVII w. oraz barokowe ołtarze boczne. Późnorenesansowa ambona ozdobiona malowidłami z XVII w. Liczne późnogotyckie elementy wyposażenia: belka tęczowa z rzeźbami Maryi i św. Jana z XVI w., figura Chrystusa Zmartwychwstałego, portale oraz okucia drzwi wejścia do zakrystii, chrzcielnica ozdobiona w lilie heraldyczne. W nawie bruk kamienny zrekonstruowany na podstawie wzmianki w inwentarzu z końca XVIII w.
