- Szczegóły
- ProCarpathia
- Kategoria: Aktualności
Dwór Błotnickich (gm. Dzikowiec, powiat kolbuszowski) doczeka się po latach pozytywnych zmian. Zabytkowy dwór jest teraz w kiepskim stanie, ale wiosną 2018 r. mają rozpocząć się prace remontowe i adaptacyjne. Gmina Dzikowiec pozyskała ponad 2 mln 800 tys. zł unijnej dotacji, dołoży do tej kwoty jeszcze 700 tysięcy zł. W efekcie przeprowadzonych prac budynki zostaną połączone tak, aby powstał jeden kompleks, który będzie służył działalności kulturalnej. Będą się tam odbywały zajęcia dla dzieci i dorosłych, w planach są także wystawy czy spektakle teatralne.
W 1833 r. majątek ziemski w Dzikowcu zakupili do spółki Józef Błotnicki i Jan Piotrkowski. Klasycystyczny dwór wzniósł dla swojej rodziny Błotnicki. Powstał prostokątny budynek z charakterystycznym, wielobocznym ryzalitem w części ogrodowej. Na krótszych ścianach znajdują się – poprzedzające wejścia - nieduże portyki wsparte na filarach, na głównej fasadzie umieszczono ryzalit z wejściem głównym. W 1939 r. majątek zajęli Niemcy, a po II wojnie światowej utworzono tu państwowy dom dziecka, od 1982 r. przedszkole. Od 2012 roku opuszczony obiekt niszczeje.
Zespół oprócz dworu tworzy oficyna, wozownia, spichlerz i kapliczka. Całość otacza park krajobrazowy w stylu angielskim z alejami grabowo-dębowymi i unikalnymi okazami drzew, m.in. klon cukrowy czy tulipanowiec amerykański. Na osi w ogrodzie znajduje się rozległy staw otoczony szpalerami drzew.
- Szczegóły
- ProCarpathia
- Kategoria: Aktualności
Zamek w Dąbrówce Starzeńskiej (gm. Dynów, Podkarpackie) - położony nad doliną Sanu - to pozostałości warownej rezydencji z II połowy XVI w.
Pierwotną rezydencję wybudowano z cegły i kamienia na wyniosłym tarasie skarpy. Powstała ona na planie prostokąta. Znacznie rozbudowano ją w I poł. XVII w. Z tego czasu pochodziło północne skrzydło zamku o wymiarach 11 x 25 m, mury obwodowe od zachodu i południa oraz dwie narożne baszty. Kolejna rozbudowa miała miejsce na początku XVIII w., kiedy to uzupełniono wschodnią część murów. W wieku XIX powstało południowe i zachodnie skrzydło mieszkalne.
W 1789 wieś kupił Piotr Starzeński, a jego spadkobiercy zamieszkiwali posiadłość aż do 1945 r. W tym roku zabudowania zostały wysadzone przez oddział UPA. Do dziś przetrwały jedynie dwie baszty, przyziemie trzeciej oraz pozostałości murów budynków mieszkalnych.
Ruiny zamku wraz z kaplicą grobową Starzeńskich z XIX w. i otaczającym je parkiem krajobrazowym zostały wpisane do rejestru zabytków w 1968 r.
W czasie przeprowadzonych w 2010 r. na majdanie zamku wykopalisk archeologicznych odsłonięto dobrze zachowane kamienne piwnice znajdujących się tu wcześniej budynków i dworu.
- Szczegóły
- ProCarpathia
- Kategoria: Aktualności
Wiesz, gdzie urodził się Jan III Sobieski i Tadeusz Kościuszko? A gdzie ochrzczony został Adam Mickiewicz? Chcesz zobaczyć wspaniałe budowle i krajobrazy widziane oczami XIX-wiecznego rysownika? Gdzie znajduje się kraina zwana Kresami? Czy taka istniała? Czy ona jeszcze, a może ciągle, istnieje? Przyjdź i zobacz nową wystawę „Albumy kresowe” w Muzeum Kresów w Lubaczowie.
Na wystawie prezentowane są grafiki z XIX i początku XX w., a nawet kilka starszych, które przedstawiają, często już nieistniejące budowle miejscowości dawnych Kresów Rzeczypospolitej od Kowna i Wilna przez Grodno, Łuck po Lwów. Grafiki pochodzą ze zbiorów Muzeum Mazowieckiego w Płocku. Wystawie towarzyszy katalog autorstwa Mariusza A. Kasprzaka z tekstem „o krainie, której granic nie odnajdziemy na żadnej mapie”. Ekspozycję można oglądać do końca lutego 2018 r.
- Szczegóły
- ProCarpathia
- Kategoria: Aktualności
Dawna cerkiew greckokatolicka Zaśnięcia Bogurodzicy w miejscowości Zadąbrowie (gm. Orły) opodal Przemyśla, później kościół rzymskokatolicki Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła, jeszcze później nieczynna kultowo, a obecnie kaplica cmentarna w tej samej wsi.
Pierwszą cerkiew - drewnianą kaplicę - wzniesiono tu w XVI lub XVII w. Była często przebudowywana, ale dopiero w 1934 r. zmianie uległa konstrukcja sklepień i dachów, rozbudowana cerkiew uzyskała także charakterystyczną dekorację zewnętrzną. Po wysiedleniu ludności ukraińskiej, od 1947 r. przejęta przez Kościół rzymskokatolicki. W 1984 r. świątynia została przesunięta o kilkadziesiąt metrów na wsch., na przycerkiewny cmentarz, a na jej miejscu zbudowano nowy kościół. Pełniła funkcję składziku kościelnego. W latach 2011-2014 przeprowadzono jej kapitalny remont cerkwi i po przeniesieniu na nowe miejsce pełni funkcję kaplicy cmentarnej. Podczas prac remontowych odnaleziono jedną kompletną XVIII-wieczną ikonę oraz część innej (XVII w.), która służyła jako deska w kopule, cerkiewną chorągiew (XVIII w.) i świeczniki.
Jej elewacja zewnętrzna posiada charakterystyczną, bogatą dekorację. Poniżej dachu ściany cerkwi obiega dwukondygnacyjny gzyms, „wsparty” w węgłach i na środku nawy na drewnianych pilastrach, spoczywających na bazach, a od góry posiadające artystycznie rzeźbione bazy. W zach. szczycie nawy znajduje się kapliczka z rzeźbą Matki Bożej, w tym miejscu także data „1934”.
- Szczegóły
- ProCarpathia
- Kategoria: Aktualności
Dawna filialna cerkiew greckokatolicka Zaśnięcia Bogarodzicy we wsi Rudka (gm. Sieniawa), obecnie nieczynna kultowo. Stoi tuż przy dawnej murowanej cerkwi (obecnie kościół), na lekkim wzniesieniu, w centrum wsi.
Wybudowano ją w 1693 r. Przebudowana w XVIII w., m.in. nad babińcem wzniesiono wieżę-dzwonnicę. W 1924 r. wybudowano na jej miejscu (została przesunięta o ok. 20 m) dużą murowaną cerkiew, pod takim samym wezwaniem. Od tej pory stara przestała pełnić funkcje kultowe. Dopiero w 1958 r. remontowana po uszkodzeniach z czasów II wojny światowej. W 1986 r. mocno uszkodzona przez złamany dąb, zniszczeniu uległa wieża nad babińcem.
W latach 2011-2012 przeprowadzono generalny remont świątyni i dokonano częściowej jej rekonstrukcji. Nie odtworzona zniszczonej przez upadek drzewa XVIII-wiecznej wieży. W jej miejscu wykonano dach siodłowy, przypominający rozwiązania przestrzenne z czasu budowy świątyni. Prace wykonała firma Zakład Budowlano-Konserwatorski ARKADY Bogusław Buliński z Jarosławia.
Prace rekonstrukcyjne pozwoliły odtworzyć pierwotną formę świątyni, jednego z najcenniejszych zabytków drewnianej architektury cerkiewnej na terenie płd.-wsch. Polski.
